Kiedy zaczynamy myśleć o inwestycjach w metale szlachetne, najczęściej zaczynamy od wyboru monet inwestycyjnych. Jest to zupełnie normalne, bo monety są obecne w życiu ludzi od VII w. p.n.e., kiedy to wybito pierwszą monetę ze stopu złota i srebra tzw. elektrum na terenie Lidii (dzisiejsze terytorium Turcji). Posiadanie monet wykonanych ze złota i srebra zawsze kojarzyło się z bogactwem. Stąd myślenie o inwestowaniu w metale szlachetne w tej postaci jest czymś naturalnym. Pytanie, jakie się wówczas pojawia to, w jakie monety inwestować: kolekcjonerskie czy bulionowe? W poniższym artykule przedstawimy główne różnice w podejściu do inwestowania w różne rodzaje monet.
Co to są monety bulionowe
Monety bulionowe to monety z metali szlachetnych, które są kupowane najczęściej jako lokata kapitału. Najpopularniejsze są złote i srebrne monety inwestycyjne. Nie mniej niektóre mennice wybijają również monety z jeszcze rzadszych metali, jakimi są pallad i platyna. Pomimo swojej unikalności nie są one tak popularne wśród inwestorów i kolekcjonerów jak monety złote i srebrne. Należy pamiętać, że również nie wszystkie złote monety inwestycyjne są z czystego złota. Dobrym przykładem może być choćby bardzo popularna wśród inwestorów złota moneta Krugerrand, która w stopie posiada ok. 8,33% miedzi.
Moneta bulionowa to moneta, której cena jest ustalana przede wszystkim na podstawie ceny metalu, z którego została wybita. Cena monet bulionowych wyliczana jest jako suma ceny Spot metalu szlachetnego na giełdach i Premium, czyli marży producenta i dystrybutora, która zazwyczaj wynosi 1-10% ponad cenę Spot metalu.
Kolejną cechą charakterystyczną monet bulionowych jest to, że nie zawsze mają one wybity nominał. Zamiast tego producent podaje na przykład na rewersie monety wagę czystego złota zawartego w stopie, z którego moneta została wybita.
Monety bulionowe, potocznie zwane bulionówki, w odróżnieniu od monet kolekcjonerskich, mają najczęściej prostsze wykończenie i wybijane są w znacznie większej liczbie sztuk. Nie mniej niektóre monety bulionowe, ze względu na ograniczoną podaż na rynku pierwotnym i wtórnym, nabrały z czasem charakteru monet kolekcjonerskich. Takim dobrym przykładem może być złota seria monet Lunar, wybijana przez australijską mennicę Perth Mint, prezentująca co roku inne zwierzę z chińskiego kalendarza.
Monety bulionowe są emitowane co roku i w dużych nakładach. Moneta bulionowa może stać się monetą kolekcjonerską jeżeli firma je wybijająca zakończy jej produkcję lub z jakichś względów geopolitycznych lub społecznych moneta nabierze znaczenia historycznego.
Monety bulionowe dostępne są w przedziałach wagowych od 1/10 oz do 2 oz, a nawet czasami 1 kg. Najchętniej kupowane na świecie wśród inwestorów są jednak monety o wadze 1 oz.
Najpopularniejsze są monety bulionowe:
Krugerrand – wybijana przez południowoafrykańską mennicę Rand Refinery
Wiedeńscy Filharmonicy – wybijana przez austriacką mennicę Münze Östereich
Kanadyjski Liść Klonowy – wybijany przez kanadyjską mennicę Royal Canadian Mint
Australijski Kangur – wybijany przez australijską mennicę The Perth Mint
Co to są monety kolekcjonerskie
Monety kolekcjonerskie są również wykonane z metali szlachetnych, lecz w odróżnieniu od monet bulionowych, zazwyczaj wybijane są przy okazji rocznic lub wydarzeń. Ceny monet kolekcjonerskich opierają się nie tylko na cenie metalu, z którego zostały wybite, ale również na ich wartości kolekcjonerskiej.
Monety kolekcjonerskie najczęściej mają wybity nominał i są pełnoprawnym środkiem płatniczym w kraju, który wyemitował monetę. Nie mniej wartość monety kolekcjonerskiej znacznie przewyższa wartość nominału, gdyż wybijane są one z cennych kruszców jak złoto i srebro, czasami z domieszką innych metali lub wtopionymi kamieniami ozdobnymi. Przykładowo, wyemitowana 26 marca 2020 roku przez NBP, moneta 10. rocznica tragedii Smoleńskiej została wybita ze złota o próbie 900, wadze 8 gr i nominale 100 zł. Tak więc już w dniu emisji monety wartość zawartego w niej kruszcu przekraczała znacznie wartość nominału monety i to jest podstawowy wyróżnik monet kolekcjonerskich od zwyczajnych monet obiegowych, którymi się posługujemy w codziennych zakupach.
Natomiast to, co różni monety kolekcjonerskie od monet buliony to przede wszystkim ich cena, która nie jest tak bezpośrednio jak w monetach bulionowych związana z ceną kruszcu w nich zawartych. W przedstawionym przykładzie wartość samego złota w monecie (ok. 7,2 g) w dniu emisji wynosiła ok. 1570 zł, natomiast cena emisyjna monety w NBP wynosiła 2200 zł. Na tym przykładzie dobitnie widać, że marża producenta w przypadku monet kolekcjonerskich jest znacznie wyższa, niż ma to miejsce przy monetach bulionowych. Natomiast co wyróżnia dodatkowo monetę kolekcjonerską to jakość jej wykonania, rys historyczny upamiętniający jakąś osobę lub wydarzenie, stempel wybicia i ograniczony nakład (w przedstawionym przykładzie do 1500 sztuk). I to właśnie ograniczony nakład i potencjalnie znacznie większy popyt na monetę (choć tego nie da się zawsze przewidzieć) powodują, że wspomniana moneta, po pół roku od emisji, kosztuje na rynku wtórnym 2600-2800 zł. Samo złoto w niej zawarte jest warte ok. 1700 zł. Jak łatwo policzyć wartość monety kolekcjonerskiej w ciągu pół roku wzrosła o 18-27%, a złoto inwestycyjne w tym czasie „tylko” o 8%.
Jak widać na powyższym przykładzie, wartość monety kolekcjonerskiej opera się również na trendach rynkowych, co przy ograniczonym nakładzie tworzy tak zwaną wartość kolekcjonerską.
Niektóre monety kolekcjonerskie również są wybijane w seriach o danej tematyce, co dodatkowo podnosi ich wartość kolekcjonerską. Aktualnie najpopularniejsze w Polsce serie monet wybitych przez Narodowy Bank Polski to:
- Skarby Stanisława Augusta,
- Zabytki Kultury w Polsce,
- Zamki i Pałace w Polsce,
- Zwierzęta świata,
- Miasta w Polsce.
Monety kolekcjonerskie są kupowane głównie przez numizmatyków, kolekcjonerów monet i medali.
Jak sprzedać monety kolekcjonerskie i bulionowe
Jeżeli już wiemy, jakie są podstawowe różnice pomiędzy monetami bulionowymi i kolekcjonerskimi, to warto zwrócić uwagę na różnice występujące przy ewentualnym wychodzeniu z inwestycji w poszczególne rodzaje monet.
Decydując się na inwestowanie w monety bulionowe, możemy mieć pewność, że nie będziemy mieli problemu ze sprzedażą monet, w szczególności tych wyprodukowanych przez renomowaną mennicę, bo są one rozpoznawalne praktycznie na całym świecie. Monety bulionowe możemy sprzedać we wszystkich miejscach, gdzie skupuje się złoto inwestycyjne, czyli np. banki, wybrane instytucje finansowe, dystrybutorzy złota, indywidualni inwestorzy czy też wybrane kantory i jubilerzy.
Ze sprzedażą monet kolekcjonerskich jest trochę trudniej, bo jest mniej instytucji i firm, które skupują takie monety z uwzględnieniem ich wartości kolekcjonerskiej. Najpopularniejsze miejsce, gdzie można sprzedać monety kolekcjonerskie to specjalistyczne sklepy numizmatyczne, aukcje internetowe, giełdy numizmatyczne, indywidualni kolekcjonerzy. Większe wyzwanie związane ze sprzedażą monet kolekcjonerskich możemy potencjalnie zrekompensować dodatkową wartością kolekcjonerską, którą uzyskamy przy sprzedaży monety.
Inwestując w monety z metali szlachetnych należy pamiętać, jak przy każdej innej inwestycji, że nigdy nie ma 100% gwarancji zysku.
Źródło tekstu: https://goldbroker.pl/poradnik-inwestora/monety-kolekcjonerskie-bulionowe/
